หน.เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว แจงผลการอนุญาตและการดำเนินคดีบ้านนาเลาใหม่ ยันทำตามกฎหมาย

6 พ.ย. 62 : นายประกาศิต ระวิวรรณ นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เปิดเผยว่า เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว ขอเรียนชี้แจงเบื้องต้นเกี่ยวกับการดำเนินกิจกรรมการท่องเที่ยวในพื้นที่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว เป็นพื้นที่ที่ได้รับความสนใจจากประชาชนทั่วไปเป็นจำนวนมาก เนื่องจากเป็นที่ตั้งของ ดอยหลวงเชียงดาว ภูเขาที่สูงเป็นอันดับสามของประเทศ และมีสังคมพืชกึ่งอัลไพน์ ซึ่งประกอบด้วยพืชหายากและพืชเฉพาะถิ่น อีกทั้งยังเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าหายากและสัตว์ป่าสงวนหลายชนิด จึงได้อนุญาตให้มีการเข้าพื้นที่เพื่อประกอบกิจกรรมศึกษาธรรมชาติในพื้นที่ ได้แก่

1.เส้นทางศึกษาธรรมชาติดอยหลวงเชียงดาว 2.บ้านนาเลาใหม่ และ 3.เส้นทางสายอำเภอเชียงดาว-ตำบลเมืองคอง ซึ่งผู้มีความประสงค์เข้าพื้นที่ต้องดำเนินขออนุญาตตามระเบียบฯ เป็นการจัดการการท่องเที่ยวแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จะอนุญาตให้ศึกษาธรรมชาติบริเวณเส้นทางศึกษาธรรมชาติดอยหลวงเชียงดาว ในช่วงเดือน พ.ย. – ก.พ. ของทุกปี บ้านนาเลาใหม่และเส้นทางสายอำเภอเชียงดาว-ตำบลเมืองคอง ตลอดทั้งปี

บ้านนาเลาใหม่ เป็นหมู่บ้านชนเผ่าลีซูตั้งอยูที่อยู่ใจกลางของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว มีสภาพภูมิทัศน์ที่สวยงามมองเห็นทิวเขาดอยหลวงเชียงดาวอย่างเด่นชัด เป็นพื้นที่พิเศษที่มีปัญหาเกี่ยวข้องกับความมั่นคง ปัญหาการปลูกพืชเสพติด (ฝิ่น) โดยมีฝ่ายปกครองอำเภอเชียงดาวและโครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน ได้เข้ามาแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน เพื่อให้ชุมชนไม่กลับไปบุกรุกพื้นที่เพื่อปลูกพืชเสพติด (ฝิ่น) อย่างต่อเนื่อง ในช่วงปี 2558- 2559 บ้านนาเลาใหม่ ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวที่ต้องการมาชมความสวยงามของทิวทัศน์ดอยหลวงเชียงดาวเป็นอย่างมาก ทำให้เกิดการขยายตัวของบ้านพักโฮมสเตย์อย่างรวดเร็ว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาในพื้นที่ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่อำเภอเชียงดาวอย่างต่อเนื่อง จนทำให้มีกรณีร้องเรียนให้ตรวจสอบการบุกรุกครอบครองพื้นที่ บริเวณบ้านนาเลาใหม่ ม.10 ต.เชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่

จากการตรวจสอบการใช้ประโยชน์ที่ดินโดยชุดเฉพาะกิจพญาเสือ กรมอุทยานฯ เมื่อวันที่ 4-7 พฤศจิกายน 2559 พบว่ามีการดำเนินการในลักษณะการให้บริการบ้านพักนักท่องเที่ยว จำนวน 19 ราย จำนวนบ้านพัก 100 หลัง รวมพื้นที่ 19.83 ไร่ โดยมีแนวทางการแก้ไขปัญหาและได้ข้อตกลงร่วมกัน ดังนี้

1. บ้านพักนักท่องเที่ยว ที่อยู่ในพื้นที่ที่มีการแจ้งครอบครอง ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2541 และมีร่องรอยการใช้ประโยชน์ก่อน ปี 2545 ให้รื้อถอนบ้านพักให้เหลือครึ่งหนึ่งของจำนวนทั้งหมด ภายในวันที่ 13 พฤศจิกายน 2559
2. ให้คงเหลือบ้านพักนักท่องเที่ยว จำนวน 2 หลัง เท่านั้น ภายในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560 และอนุญาตให้มีการใช้พื้นที่กางเต็นท์ได้จำนวน 4 หลัง และระเบียงชมวิว 1 ระเบียง
3. บ้านพักนักท่องเที่ยว ที่ไม่มีร่องรอยการใช้ประโยชน์มาก่อน ปี 2545 ให้รื้อถอนทั้งหมด หากไม่ยินยอมจะดำเนินคดีตามกฎหมาย
4. ให้ดำรงรักษาวิถีชีวิตชนเผ่าลีซู การแต่งกายด้วยชุดประจำชนเผ่าลีซู และมีการสร้างศูนย์วัฒนธรรมชนเผ่าลีซู แสดงประเพณีวัฒนธรรมร่วมกับจำหน่ายของที่ระลึกของชนเผ่า โดยให้มีการประสานการออกแบบก่อสร้างร่วมกับเขต ฯ เชียงดาว ให้หมู่บ้าน มีพื้นที่การเกษตรปลูกผัก ไม้ผล และไม้ยืนต้น หากไม่มีการทำเกษตรภายใน 3 ปี จะขอคืนพื้นที่คืน
5. ให้มีการบันทึกข้อตกลงยินยอมรื้อถอนที่พัก และปรับปรุงบริเวณสถานที่พัก เพื่อเป็นที่พักและลานกางเต็นท์ตามรูปแบบโฮมสเตย์ด้วยความสมัครใจ โดยมีเจ้าหน้าที่เข้าร่วมช่วยรื้อถอนในเบื้องต้น
6. บ้านพักใดที่เข้าหลักเกณฑ์รูปแบบบ้านพักโฮมสเตย์ให้ทำเป็นบ้านพักตัวอย่าง

เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน 2559 อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้เข้าตรวจติดตามสถานการณ์ บ้านพักนักท่องเที่ยวบ้านนาเลาใหม่ และมอบนโยบาย โดยได้น้อมนำศาสตร์พระราชา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เรื่อง “ปลูกป่าในใจคน” เพื่อสร้างความเข้าใจแก่ชุมชน ให้รักษาป่าอย่างยั่งยืน และเน้นในเรื่อง “ปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก” ให้ป้องกันรักษาป่าไม่ให้มีการบุกรุกซ้ำ ป่าจะฟื้นคืนสภาพเองตามธรรมชาติ พร้อมทั้งเปิดโครงการจัดระเบียบแหล่งท่องเที่ยวตามวิถีลีซอ บ้านนาเลาใหม่ ภายใต้คำขวัญที่ว่า “คืนวิถีลีซอ เพื่อพ่อของแผ่นดิน” โดยผู้ที่ได้รับการตรวจสอบคุณสมบัติการใช้ประโยชน์ที่ดินเข้าสู่โครงการฯ จำนวน 17 ราย 34 หลัง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว ได้เข้าดำเนินการตรวจสอบและควบคุมพื้นที่ไม่ให้มีการขยายหรือบุกรุกพื้นที่เพิ่มเติม โดยการลาดตระเวนตรวจปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายป่าไม้เรื่อยมา ผลการปฏิบัติงาน
ปี 2559 แจ้งความดำเนินคดี จำนวน 15 คดี
ปี 2562 แจ้งความดำเนินคดี จำนวน 5 คดี ประกอบด้วย

1. โฮมสเตย์ระเบียงดาว1 (ร้านค้า ยินยอมทำการรื้อถอนแล้ว)
2. โฮมสเตย์ระเบียงดาว2
3. โฮมสเตย์ระเบียงดาว3
4. โฮมสเตย์บ้านฮักเฮือนสุข1
5. โฮมสเตย์บ้านฮักเฮือนสุข2

(ทั้งหมดอยู่ระหว่างการบังคับ ม.25 พรบ.ป่าสงวนแห่งชาติ)

ปัจจุบันไม่มีการบุกรุกขยายพื้นที่เพิ่มเติม และได้มีการประชาสัมพันธ์สร้างความเข้าใจกับชุมชน รวมถึงการทำกิจกรรมด้านการอนุรักษ์ร่วมกับชุมชนเป็นอย่างดี เช่น กิจกรรม “ปลูกป่าปลูกใจ ปลูกไว้ที่เชียงดาว ปี 62” เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2562 กิจกรรม “โครงการส่งเสริมการจัดการขยะในชุมชน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563 ” เมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2562 และได้ดำเนินการจัดตั้งจุดสกัดบริเวณบ้านนาเลาใหม่ ร่วมกับหน่วยงานปกครองอำเภอเชียงดาว เจ้าหน้าที่ทหาร เพื่อดูแลควบคุมพื้นที่ไม่ให้มีการกระผิดเกิดขึ้น

สำหรับบุคคลที่จะเข้าไปในพื้นที่เขตฯ เชียงดาว บริเวณบ้านนาเลาใหม่ จะพิจารณาเฉพาะบุคคลที่ขออนุญาตเข้าไปในบ้านพักที่เข้าร่วมโครงการจัดระเบียบแหล่งท่องเที่ยวตามวิถีลีซอ บ้านนาเลาใหม่ เมื่อปี 2559 จำนวน 17 รายเท่านั้น ทั้งนี้จะต้องขออนุญาตจากเจ้าหน้าที่พิจารณาเป็นรายๆ ไปตามนัย มาตรา 37 พรบ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 และถือปฏิบัติตามกฏกระทรวงฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2538)

สำหรับการดำเนินการเกี่ยวกับรีสอร์ทในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว จากการตรวจสอบพื้นที่พบการใช้ประโยชน์ที่ดินผิดประเภทบริเวณท้องที่บ้านถ้ำ ซึ่งเป็นรอยต่อระหว่างชุมชนที่อยู่อาศัยกับพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว ได้ดำเนินการเข้าตรวจยึดพื้นที่ที่เข้าข่ายนายทุนและโรงแรม จำนวน 6 ราย เมื่อวันที่ 20 มกราคม 2562 ประกอบด้วย

1. เชียงดาวเนส 1
2. บ้านพักอาจารย์มนัส
3. บ้านดินเชียงดาว
4. วิลล่า เดอวิว
5. มาลี บังกะโล
6. บ้านสวนบุผา

(ทั้งหมดอยู่ระหว่างการบังคับ ม.25 พรบ.ป่าสงวนแห่งชาติ)

โดยขอยืนยันว่าการปฏิบัติหน้าที่ทั้งหมด เป็นไปตามกฎระเบียบของกฎหมายที่มีอยู่ และปฏิบัติมาอย่างถูกต้อง ต่อเนื่อง ทั้งการดำเนินคดี และการป้องกันการบุกรุกพื้นที่ ซึ่งที่ผ่านมาประชาชนก็ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี แต่เรื่องที่ชาวบ้านเข้าร้องเรียนศูนย์ดำรงธรรมนั้นก็ได้ทราบแล้ว แต่ทางเจ้าหน้าที่ก็ต้องปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมายที่มีอยู่ โดยจะดำเนินการตามขั้นตอนที่มีต่อไป

Cr. นายประกาศิต ระวิวรรณ นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว